Jaka jest technologia uprawy żyta ozimego i jego plon końcowy?

Żyto ozime jest idealnym poprzednikiem cennych roślin rolniczych. W trakcie uprawy zmniejsza się liczba chwastów i szkodników, poprawia się struktura gleby. Powstałe ziarno i słomę można sprzedać, co pokryje koszty poprawy stanu pól, a nawet przyniesie zysk. W niektórych regionach jest to jedyne zboże dostępne do uprawy.

W tym artykule powiemy Ci, jak uprawiać żyto ozime i uzyskać maksymalne plony.

Czym charakteryzuje się uprawa żyta ozimego?

Główną zaletą uprawy żyta ozimego jest zimotrwałość plonu.. Uprawy z łatwością wytrzymują niskie temperatury do -25...-30°C, nawet jeśli nie ma pokrywy śnieżnej. W trudnych warunkach plon niektórych odmian wynosi 20-30 centów z hektara. Pszenica po prostu nie jest w stanie wytrzymać takich mrozów.

Odmiany żyta ozimego dobrze się rozgałęziają, z jednego ziarna wyrasta 3-8 kłosków. Rośliny rosną szybko, wypierając z pól chwasty, w tym dziki owies i oset. Żyto ozime stosuje się jako prekursor przed siewem roślin rzędowych i zbóż jarych. Uprawia się je na glebach o dużej kwasowości, których nie toleruje pszenica i inne zboża.

Używa się żyta ozimego jak wczesny zielony nawóz w rolnictwie ekologicznym. Wypiera chwasty i spulchnia glebę. Długie korzenie wydobywają przydatne minerały z głębokich warstw gleby. Gdy nastanie ciepła pogoda, młode pędy są obcinane i główny plon wysiewa się na polu.

Skoszone żyto szybko gnije i służy jako nawóz do nowych nasadzeń.

Jak rośnie żyto

Żyto jest rośliną jednoroczną zielną o pustej w środku, nagiej łodydze.. Uprawiane odmiany mają średnią wysokość 80-100 cm.

Inne cechy:

• liście są puszyste, o charakterystycznym niebieskawym kolorze;
• system korzeniowy jest włóknisty, rozgałęziony, osiąga głębokość 1-2 m;
• z każdego nasiona wyrasta 6-8 pędów, w sprzyjających warunkach - do 90;
• łodyga kończy się dwurzędowymi kłoskami;
• owoc to ziarno wydłużone (5-10 mm), lekko spłaszczone bocznie, o grubości 1-3 mm.

Masa tysiąca nasion zależy od odmiany. W nasionach diploidalnych 1000 nasion waży 20-35 g, w nasionach tetraploidalnych - 50-55 g.

Ciekawe rzeczy na stronie:

Odmiany żyta: siewne, ozime i inne

Jakie zboże wytwarza się z żyta i jego korzystne właściwości

Gdzie rośnie?

Żyto od dawna jest główną uprawą zbóż w Europie, po czym ustąpił miejsca pszenicy i jęczmieniu. Uważa się, że ojczyzną współczesnych gatunków uprawnych była Turcja, gdzie żyto uważano za chwast. Po rozpowszechnieniu się uprawy zbóż na terenach północnych zaczęto zwracać uwagę na zboża ze względu na ich odporność na zimno.

Żyto jest obecnie uprawiane w wielu krajach. W Federacji Rosyjskiej regionami najkorzystniejszymi do uprawy zbóż są republiki Baszkirii i Tatarstanu, regiony Orenburg, Saratów, Kirów i Wołgograd.

W Jakucji i Transbaikalii uprawia się tylko odmiany wiosenne, ponieważ odmiany zimowe nie są w stanie przetrwać bardzo mroźnych zim.

W południowych okręgach i regionach Federacji Rosyjskiej nie uprawia się żyta, ponieważ pola są przeznaczone na bardziej produktywne i wartościowe uprawy: pszenicę, kukurydzę, słonecznik.

Optymalne warunki uprawy

Żyto należy do upraw strefy umiarkowanej. Nasiona kiełkują w temperaturze +1…+2°С, do wykiełkowania muszą wzrosnąć do +4…+5°С. Spadek temperatury jesienią ma niewielki wpływ na okres wegetacyjny. Łodygi dobrze krzewią się w temperaturze +12°C i przestają rosnąć w temperaturze +3…+4°C. Ostre i długotrwałe mrozy na wiosnę mogą spowolnić rozwój.

Kultura kocha światło. Rośliny rozwijają się szybko przy długich godzinach dziennych. Przy wystarczającym oświetleniu żyto dobrze rośnie, na wszystkich łodygach tworzą się kłosy. Przy skróconych godzinach dziennych rozpoczyna się obfite rozgałęzianie bez tworzenia kłosków.

Ważny. Przechowywać można wyłącznie nasiona suche, które po zamoczeniu szybko obumierają, jeśli temperatura spadnie poniżej 0°C.

Siedlisko: dlaczego żyto jest wymagające?

Kultura kocha wilgoć. Aby nasiona mogły kiełkować, wilgotność gleby musi przekraczać 21,8%.. W tym przypadku pierwsze pędy pojawiają się już trzeciego dnia po siewie. Kiedy wilgotność spada do 18,5%, rozwój spowalnia. Pędy pojawiają się dopiero po tygodniu.

W okresie wegetacyjnym, zwłaszcza krzewienia i kwitnienia, zapotrzebowanie na wilgoć gwałtownie wzrasta. Rośliny z 1 hektara pobierają z gleby do 1600 ton wody w czasie wzrostu masy zielonej. Dlatego w suchych regionach należy zapewnić możliwość nawadniania. Po kwitnieniu zapotrzebowanie żyta na wodę znacznie spada.

Zboża rosną na glebach o różnej kwasowości (pH=5,3-6,5). Uprawia się go w regionach o glebach bielicowych, czarnoziemach i strukturalnych iłach leśnych.

Zapylanie żyta wymaga ciepłej, suchej pogody i lekkiego wiatru.. Przy dużej wilgotności, wietrze i zimnej pogodzie pyłek ginie.

Przeczytaj także:

Co wytwarza się z żyta i jakie są zalety tego zboża?

Jak zrobić bimber z żyta w domu

Technologia uprawy

Aby uzyskać plon, żyto ozime wysiewa się na czystych, ruchliwych i zielonych ugórach nawozowych, jeśli uprawa ma zapewnioną pełną wilgoć. Termin siewu roślin ozimych zależy od cech odmiany i warunków klimatycznych, średnio 50 dni przed spadkiem temperatury poniżej +4...+5°C. W tym czasie sadzonki wykiełkują na tyle, aby wytrzymać zimowy chłód.

Ciekawy. Żyto czasami wysiewa się wczesną wiosną. W takich przypadkach najpierw przeprowadza się wernalizację: nasiona kiełkują do 1 mm, posypują wilgotnym podłożem i hodują w lodówce przez około miesiąc, po czym wysiewają.

Przygotowanie gleby i nasion

Nawozy stosuje się przed siewem żyta ozimego.. Lepiej jest używać substancji organicznych: obornika, kompostu. Norma wynosi 30-35 kg/ha dla gleb słabych i 15-20 kg/ha dla czarnoziemów. Przy wysiewie po późnych poprzednikach kłosowych dawkę zwiększa się do 40-45 kg/ha. Podczas siewu superfosfat stosuje się terminowo - 50 kg/ha. Kwasowość gleby zmniejsza się za pomocą nawozów wapniowych do 3-5 t/ha.

Do siewu wybiera się wysokiej jakości materiał do sadzenia:

• szybkość kiełkowania ziaren większa niż 92%;
• czystość powyżej 97%;
• masa 1000 nasion jest nie mniejsza niż 35 g;
• siła wzrostu 80% lub więcej.

Przed sadzeniem nasiona są traktowaneaby zapobiec zakażeniu fusarium i helminthosporium, sporyszem i innymi chorobami. Świeżo zebrane ziarno podgrzewa się na słońcu przez 3-5 dni lub w suszarce do ziarna przez 2-3 godziny.

Siew

Wysiew żyta ozimego zaleca się przy średniej dobowej temperaturze poniżej +15°C. Zmniejsza to prawdopodobieństwo uszkodzenia plonów przez owady i przyspiesza twardnienie nasion.

Najczęściej stosuje się siew wąskorzędowy z rozstawem rzędów 7-8 cm, nasiona zakopuje się nie więcej niż 5 cm, w przeciwnym razie plon spada katastrofalnie.

Pielęgnacja żyta

Po wysiewie nasiona są walcowane, bronowane, a w razie potrzeby pola zaprawiane herbicydami i opóźniacze. Wał można wykonać bezpośrednio po posadzeniu, jeżeli występują wały pierścieniowe. Zagęszczenie i wyrównanie gleby korzystnie wpływa na kiełkowanie nasion.

W miarę rozwoju żyto zasilane jest nawozami azotowymi w dawce 30-40 kg/ha w fazie intensywnego wzrostu i w momencie tworzenia się pąków.

Ochrona upraw

Jesienią, po spowolnieniu wzrostu sadzonek, rośliny zabezpiecza się przed zgnilizną korzeni i pleśnią śnieżną. Zimą prowadzone są prace związane z odśnieżaniem. Wiosną pola są w miarę możliwości bronowane. Zazwyczaj natura „daje” tylko 4-5 dni na tego typu obróbkę, ponieważ po podgrzaniu żyto zaczyna szybko rosnąć.

Aby zapobiec pojawianiu się grzybów, pola spryskuje się środkami grzybobójczymi, a w przypadku pojawienia się chwastów stosuje się ukierunkowane herbicydy.

Kiedy zakwitnie żyto

Pola zaczynają kwitnąć 7-10 dni po wysiewie. Kwitnienie trwa do dwóch tygodni. W czasie upałów okres ten można skrócić do 6-8 dni. Przy zwiększonej wilgotności i zimnej pogodzie pylniki nie otwierają się, a kwitnienie trwa dłużej.

Kwiaty otwierają się kilka razy w ciągu dnia na 15-30 minut, po czym zamykają się. Pierwsze pąki kwitną w środkowej części ucha, następnie kwitnienie rozprzestrzenia się na krawędzie.

Kiedy zostanie usunięty z pól

Żyto zbiera się w połowie fazy dojrzałości woskowej.. Podczas zbiorów ważna jest prędkość. Kiedy żyto dojrzewa, 4-6 dni po zakończeniu dojrzałości woskowej, ziarna zaczynają gwałtownie opadać, a zbiory przepadają.

Zbiór

Zbiór jednofazowy odbywa się za pomocą kombajnów, gdy wilgotność ziarna spadnie do 20%. Ze względu na krótki okres zbioru i szybki opadanie nasion często stosuje się zbiór oddzielny.Żyto jest koszone i umieszczane w pokosach. Po kilku dniach łodygi i ziarno wysychają. Pokosy są zbierane i młócone. Metoda ta ogranicza utratę ziarna na skutek osypywania się.

Plon żyta ozimego

Plony plonów zależą od regionu uprawy, wybranej odmiany lub hybrydy i wynosi około 20 c/ha. Na przykład w Republice Kałmucji rolnikom udaje się zebrać średnio 9 c/g, a na terytorium Krasnodaru - 37 c/ha.

Wniosek

Uprawa żyta ozimego, uzależniona od technologii uprawy, ma znaczenie praktyczne. Uprawa jest tania, opłacalność produkcji w niektórych regionach przekracza 60%. W przypadku nieudanej zimy i masowego wylegania roślin, przy pierwszym ociepleniu można obsadzić pola innymi uprawami lub żytem jarym.