Jak niebezpieczne są ziemniaki i czy można się nimi zatruć?

Ludzie podejrzliwie podchodzą do egzotycznych owoców i warzyw, jednak są produkty, których nikt nie podejrzewa. Jednym z nich są ziemniaki. Warzywo to rośnie w prawie 100 krajach i na różnych szerokościach geograficznych. W Rosji (i nie tylko) ziemniaki stały się głównym produktem spożywczym, dlatego popularnie nazywane są „drugim chlebem”.

Ziemniaki są znane każdemu od dzieciństwa, można z nich przygotować setki pysznych i zdrowych dań. Warzywo to na tyle zadomowiło się w codziennej diecie, że nie ma już myśli, że można się nim zatruć. Ale bulwy ziemniaka wcale nie są tak nieszkodliwe i mogą prowadzić do ciężkiego zatrucia. Przeczytaj, jak nie stać się ofiarą zatrutych ziemniaków i co zrobić w przypadku zatrucia.

Trucizna ziemniaczana

Ziemniaki należą do rodziny psiankowatych, do której zalicza się wiele roślin o wyjątkowo złej reputacji. To jest głupie tytoń, słodko-gorzka jagoda i lulek, z których od niepamiętnych czasów sporządzano trucizny. Wszystkie te rośliny zawierają toksyny, z których niektóre są śmiertelne dla ludzi nawet w małych ilościach.

Może się wydawać, że ziemniaki wyróżniają się na tle swoich niebezpiecznych krewnych, ale tak nie jest. Syntetyzuje i gromadzi także substancje toksyczne: solaninę i hakoninę. Są to glikoalkaloidy wytwarzane w bulwach, łodygach, liściach i kwiatach ziemniaka w celu ochrony przed owadami i różne choroby. Stężenie hakoniny w bulwach jest niewielkie, dlatego głównym zagrożeniem dla miłośników ziemniaków jest solanina.

To jest interesujące! Solanina jest toksyną specyficzną dla psiankowatych. Dlatego nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy tej rodziny (Solanaceae).

Najwięcej solaniny znajduje się w skórce, warstwie bulwy znajdującej się bezpośrednio pod nią oraz w tzw. oczach – pąkach ziemniaka. Dlatego pomimo tego, że większość dobroczynnych substancji ziemniaka skoncentrowana jest w skórce, nie należy go jeść.

Prawie każdy wie od dzieciństwa, że ​​nie należy jeść zielonych ziemniaków. Dlatego wiele osób wierzy, że zielenina na skórkach ziemniaków to solanina, ale to nieprawda. Zmiana koloru bulw jest spowodowana całkowicie nieszkodliwym chlorofilem, który powstaje tam pod wpływem słońca. Zieloni są uważani za wyraźny znak trucizny, ale czasami trujące ziemniaki wcale nie różnią się kolorem od bezpiecznych.

Największą szkodę wyrządzają ziemniaki umieszczone w otwartych gablotach w bezpośrednim świetle słonecznym. W końcu to światło słoneczne sprzyja produkcji solaniny. Czasami kupujący otrzymuje stare bulwy, których okres przydatności do spożycia przekroczył. Takie ziemniaki mogą również zawierać niebezpieczne stężenie toksyny.

To jest interesujące! Aby zapobiec pojawianiu się solaniny w ziemniakach, w Ameryce i krajach europejskich producenci pakują je w nieprzezroczyste lniane torby i ustalają okres przydatności do spożycia na 3 miesiące.

Jak dochodzi do zatrucia?

Z układu pokarmowego solanina wchłaniana jest do krwi i rozprowadzana po całym organizmie. Średnio zajmuje to około 2 godzin. Obszarami największego ryzyka są układ nerwowy, sercowo-naczyniowy i moczowy oraz narządy oddechowe.

Czy można się zatruć ziemniakami? Niebezpieczne dla organizmu jest stężenie 2–5 mg na 1 kg masy ciała. Jeśli osiągnie 6 mg/kg, możliwa jest śmierć. Dla osoby ważącej 70 kg dawka 420 mg będzie śmiertelna.

Na podstawie tych danych można stwierdzić, że zatrucie nastąpi, jeśli zje się jednorazowo około 2 kg zielonych ziemniaków. Niewiele osób jest w stanie poradzić sobie z taką porcją i może się wydawać, że niebezpieczeństwa nie ma. Ale tutaj wchodzi w życie jedna niezwykle niebezpieczna właściwość tej substancji.

Solanina jest całkowicie eliminowana z organizmu dopiero po jednym dniu. Jeśli kilka razy dziennie przez kilka dni zjesz trujące ziemniaki, toksyna gromadzi się w organizmie i może osiągnąć niebezpieczne dla zdrowia stężenia. To właśnie ten czynnik sprawia kłopoty tym, którzy wierzą, że małe porcje zielonych ziemniaków nie szkodzą organizmowi.

To jest interesujące! Jedno z najbardziej powszechnych zatruć ziemniakami miało miejsce w 1979 roku w londyńskiej szkole dla chłopców. Następnie 78 dzieci i kilku nauczycieli nagle zaczęło odczuwać bóle brzucha, wymioty, biegunkę i skurcze. Niektórzy nawet zapadli w stan śpiączki. Lekarze prowadzący dochodzenie odkryli, że przyczyną wybuchu epidemii był worek ziemniaków przechowywany w piwnicy przez rok.

Objawy zatrucia

Zatrucie ziemniakami pod względem objawów nie różni się zbytnio od zwykłego zatrucia pokarmowego. Pierwsze objawy można zaobserwować po 8–12 godzinach od spożycia:

• gorycz i pieczenie w ustach;
• wzrost temperatury;
• szybki oddech, duszność;
• rozszerzone źrenice;
• kardiopalmus;
• skrajne wyczerpanie;
• ciężkie ślinienie;
• skurcze żołądka;
• nudności i wymioty;
• biegunka;
• ból głowy i zawroty głowy;
• senność;
• omdlenia, drgawki.

W niektórych przypadkach u osoby zatrutej występuje upośledzenie spójności mowy i dezorientacja. Jeszcze rzadziej pacjent zapada w stan śpiączki. Z reguły dzieje się tak w przypadku wyjątkowo ciężkiego zatrucia i depresji układu nerwowego.

W zależności od nasilenia objawów zatrucia solaniną wyróżnia się 3 stopnie nasilenia:

1. Na łagodne zatrucie pojawia się niestrawność, której towarzyszy uczucie nudności. Mogą wystąpić wymioty 3-6 razy dziennie. Często pojawia się ból głowy i niezbyt silny ból brzucha.
2. W przypadku umiarkowanego zatrucia pojawiają się znacznie wyraźniejsze objawy. Pacjent odczuwa silne i bolesne skurcze brzucha, pojawia się biegunka i silne, częste wymioty. Ponadto ten stopień nasilenia charakteryzuje się zawrotami głowy, wysokim ciśnieniem krwi i zaburzeniami rytmu serca (tachykardia).
3. W przypadku ciężkiego zatrucia pacjent doświadcza drgawek, okresowo traci przytomność, a czynność serca i nerek jest upośledzona. Ponieważ solanina działa depresyjnie na układ nerwowy, niektóre ofiary zapadają w śpiączkę.

Pierwsza pomoc

Ofierze solaniny należy udzielić pierwszej pomocy natychmiast po pojawieniu się objawów. Ale wcześniej należy określić stopień zatrucia.

W przypadku łagodnego zatrucia wystarczy ograniczyć się do zażywania sorbentów (np. węgla aktywnego) i dużej ilości płynu. Po 1-2 dniach wszystkie oznaki zatrucia powinny zniknąć.

Jeśli zatruta osoba poczuje się zdezorientowana, straci koordynację i mowę lub zacznie mieć drgawki, konieczna jest natychmiastowa pomoc lekarska. Z tak poważnym zatruciem nie będzie można poradzić sobie za pomocą improwizowanych środków.

Ważny! W przypadku zatrucia małych dzieci, kobiety w ciąży, diabetycy czy osoby cierpiące na choroby układu krążenia koniecznie muszą wezwać pogotowie, niezależnie od przewidywanej ciężkości zatrucia.

Przed przybyciem lekarza możesz:

1. Wywołać wymioty i przepłukać żołądek dużą ilością wody. Czynności te powtarza się kilkukrotnie, aż do całkowitego oczyszczenia żołądka, czyli do chwili, gdy wypływająca woda stanie się przejrzysta.
2. Zmniejsz stan zatrucia podając zatrutej osobie węgiel aktywny, Enterosgel lub Smecta.
3. Dbaj o to, aby organizm nie uległ odwodnieniu. Pacjent musi pić dużo płynów. Można podać mu wodę, kompot lub ciepłą herbatę bez cukru.

Leczenie zatrucia

Obecnie ryzyko śmierci w wyniku zatrucia solaniną jest niezwykle niskie. Przed sprzedażą ziemniaki wchodzące do sklepu są dokładnie sprawdzane pod kątem zawartości toksyn niebezpiecznych dla człowieka. Ale to nie daje 100% gwarancji bezpieczeństwa. Czasami solanina jest produkowana w bulwach bezpośrednio w sklepach, jeśli nieostrożni sprzedawcy naruszają warunki przechowywania.

Czas trwania leczenia w domu nie przekracza 10 dni. Pacjent musi mieć zapewniony spokój. Powinien pić jak najwięcej płynów, przyjmować sorbenty i stosować łagodną dietę. Kluczową rolę w tym czasie odgrywa dieta. Jego naruszenie może prowadzić do nieprzyjemnych powikłań i spowolnić leczenie.

Jeśli pacjent wymaga hospitalizacji, lekarze zapewniają terapię infuzyjną i enzymatyczną, a także leczenie objawowe.

Jedzenie ziemniaków na zatrucie

W przypadku zatrucia należy starannie wybierać produkty spożywcze, aby nie pogorszyć sytuacji. Ludzie często zastanawiają się, czy mogą jeść ziemniaki, jeśli są zatrute.W końcu to warzywo jest jednym z głównych w codziennej diecie.

Jedzenie ziemniaków z powodu zatrucia nie jest zabronione. Nie pogarsza perystaltyki i nie podrażnia błon śluzowych żołądka i jelit. Ale nie wszystkie dania ziemniaczane można spożywać.

W pierwszym dniu zatrucia dietetycy zalecają całkowitą abstynencję od jedzenia. Od drugiego możesz przejść na delikatną dietę. Odpowiednie są do tego następujące potrawy:

1. Puree ziemniaczane z wodą. Dobrze nasyca i nie obciąża żołądka. Konsystencja powinna być płynna, niedopuszczalne jest dodawanie do niej masła lub mleka.
2. Gotowane ziemniaki. Jeśli jesteś zatruty, możesz także zjeść gotowane ziemniaki. Obecna w nim solanina zostanie uwolniona do wody, dzięki czemu nie ma ryzyka pogorszenia stanu przewodu pokarmowego.
3. Zupy Z Ziemniakami. Nie powinny zawierać dużej ilości sosu i tłuszczu oraz nie powinny być dodawane przyprawy.

Oprócz gotowania możliwe jest również gotowanie ziemniaków na parze. Ale ta metoda jest mniej bezpieczna, ponieważ obróbka parą nie niszczy solaniny.

Ważny! Każda osoba ma swój własny okres rekonwalescencji po zatruciu, dlatego musisz słuchać swojego ciała. Jeśli pojawi się dyskomfort, lepiej zmniejszyć porcje lub wyrzucić produkt, który go spowodował.

Konsekwencje zatrucia

Konsekwencje zatrucia ziemniakami zależą w dużej mierze od dawki solaniny, która dostanie się do organizmu. Najczęściej dochodzi do łagodnego zatrucia, które mija po 1–3 dniach i następuje całkowite wyzdrowienie.

W ciężkich postaciach zatrucia konsekwencje są poważniejsze. Solanina może uszkadzać układ nerwowy i niekorzystnie wpływać na funkcjonowanie układu trawiennego oraz czynność nerek. Rezultatem będą choroby żołądkowo-jelitowe (zapalenie błony śluzowej żołądka, zapalenie okrężnicy lub zapalenie trzustki), przewlekła niewydolność nerek i zespół asteniczny (wyczerpanie).

Czasami zatrucie solaniną powoduje ostrą niewydolność nerek, która może być śmiertelna. Takie przypadki są niezwykle rzadkie, a przy szybkiej pomocy ich prawdopodobieństwo zmniejsza się do zera.

Środki zapobiegawcze

Pomimo tego, że czasami wysokiego stężenia solaniny w ziemniakach nie można określić gołym okiem, istnieje szereg technik i zasad, które pomogą chronić przed zatruciem:

1. Najbezpieczniej jest kupować ziemniaki pakowane, z datą pakowania umieszczoną na opakowaniu. W takim przypadku nie ma ryzyka zakupu nieaktualnego towaru.
2. Najlepszym sposobem zapobiegania gromadzeniu się solaniny jest przechowywanie ziemniaków w ciemnym, chłodnym miejscu. Najlepiej w nieprzezroczystych lnianych workach.
3. Bulwy należy okresowo sprawdzać. Jeśli ziemniaki zmieniły kolor na zielony lub wyrosły, lepiej je wyrzucić.
4. Należy zwrócić uwagę na sezonowość. Latem, jesienią i wczesną zimą można bezpiecznie jeść ziemniaki, ponieważ plony są wciąż świeże i nie miały czasu na gromadzenie się niebezpiecznych toksyn. Po Nowym Roku lepiej ograniczyć się w jedzeniu ziemniaków.
5. Jeśli samodzielnie uprawiasz ziemniaki, musisz je posadzić na wystarczającej głębokości. Bulwy, które znajdują się zbyt blisko powierzchni lub wystają z ziemi, stają się gorzkie, ponieważ gwałtownie wzrasta w nich zawartość solaniny. Konieczne jest również podniesienie ziemniaków.
6. W miarę starzenia się ziemniaków ich skórka staje się grubsza, a ilość peklowanej wołowiny wzrasta. Dlatego zarówno skórkę, jak i górną warstwę należy odciąć od czerstwej rośliny okopowej.
7. Solanina nie zawsze jest usuwana podczas gotowania.Przeciwnie, smażenie ziemniaków zwiększa (choć nieznacznie) ich stężenie, ponieważ część wody opuszcza bulwy. Ale podczas gotowania toksyna ta jest uwalniana z ziemniaków do wody.

Przeczytaj także:

Co zrobić, żeby bakłażany nie stały się gorzkie i czy można jeść gorzkie owoce?

Jak ustalić, czy arbuz to dziewczynka, czy chłopiec i wybrać słodki, dojrzały owoc.

Wniosek

Ziemniaki to niedrogi, smaczny i pożywny produkt, z którego można przygotować niesamowitą liczbę różnych potraw. Ale nawet w tym przypadku należy podjąć pewne środki ostrożności, aby uniknąć zatrucia solaniną.

Nie jedz ziemniaków, które zmieniły kolor na zielony lub wykiełkowały. Przechowuj go w chłodnym, ciemnym miejscu. Powstrzymaj się od zakupów od ulicznych sprzedawców lub sklepów, które nie zapewniają odpowiednich warunków przechowywania. Przestrzeganie tych prostych zasad pozwoli Ci cieszyć się daniami z tego warzywa bez ryzyka dla zdrowia.