Dlaczego czarne porzeczki są czarne?

Porzeczki są najczęstszą uprawą jagodową w naszym kraju. Od X wieku uprawiana była w ogrodach klasztornych przez mnichów Rusi Kijowskiej. Przez wieki jagody spożywano „z krzaka”, suszono je, gotowano, zamrażano, sporządzano nalewki, stosowano w leczeniu chorób i poprawianiu kondycji skóry twarzy.

Czy to owoc czy jagoda, dlaczego czarna porzeczka jest czarna, gdzie rośnie i jak wygląda - to i wiele więcej zostanie omówione w artykule.

Jakie są rodzaje porzeczek?

Porzeczka jest rośliną dobrze zbadaną i opisaną przez botaników, hodowców i ogrodników-amatorów. Z naukowego punktu widzenia jest to krzew jagodowy z rodzaju Porzeczka (Ribes) z rodziny agrestu (Grossulariaceae).

Odniesienie! Agrest i różne rodzaje porzeczek należą do tego samego rodzaju.

Znanych jest ponad 190 gatunków tej rośliny. Najpopularniejsze, rosnące w prawie wszystkich daczach i prawie na każdym wiejskim podwórku, są porzeczki czarne i czerwone.

Nawet dzieci wiedzą, jak wygląda czarna porzeczka. Rozłożysty krzew średniej wielkości osiąga wysokość 1,5–2 m. Wkrótce po stopieniu wiosennego śniegu pokrywa się miękką szmaragdową zielenią. Na początku lata liście lekko ciemnieją, nabierają bogatego zielonego odcienia, stają się gładkie w dotyku na górze i lekko puszyste na dole.

Krzew kwitnie w maju - na początku czerwca. Kwiaty szaroróżowe, w kształcie dzwonków, zebrane są w grona o długości do 5–10 cm.

Zbiór rozpoczyna się na początku lipca, kiedy większość owoców staje się czarna i lekko więdnięta.Jagody o słodko-kwaśnym smaku i specyficznym zapachu osiągają średnicę 1,5 cm, ich powierzchnia jest matowa lub błyszcząca w zależności od odmiany. Niebiesko-czarny kolor owoców nadają pigmenty barwiące - antocyjany.

Uwaga! Po 2 tygodniach od dojrzewania jagody czarnej porzeczki tracą do 70% zawartej w nich witaminy C.

Porzeczka ogrodowa, czyli czerwona, jest rośliną mniej popularną. Krzew do 2 m wysokości pokryty jest ciemnozielonymi postrzępionymi liśćmi. Kwiaty niepozorne, drobne, żółtozielone lub czerwonobrązowe, zebrane w grona. Jasnoczerwone, soczyste jagody o średnicy 8–12 mm, tworzące grona, są mniejsze i bardziej kwaśne niż czarne.

Przy odpowiedniej pielęgnacji krzew porzeczki owocuje przez co najmniej 10–15 sezonów z rzędu. Przez pierwsze kilka lat młode rośliny zachwycą letnich mieszkańców dużymi jagodami bez dodatkowej pracy..

Opis i właściwości porzeczek

Większość gatunków porzeczek to krzewy liściaste. Rośliny mają silny system korzeniowy, który sięga do głębokości 1,5 m. Pędy są proste, wydłużone, dolne gałęzie opuszczone do ziemi.

Liście są naprzemienne i składają się z 3–5 płatków. Intensywność koloru zależy od gatunku. Górna część liścia jest zwykle ciemniejsza niż dolna. Gatunki roślin ozdobnych wyróżniają się niezwykłą kolorystyką liści: czerwoną, pomarańczową i karmazynową, zmieniającą się w ciągu sezonu.

Kwiaty porzeczki na puszystych szypułkach nie przekraczają 1 cm długości. Kwiatostany kilku pąków tworzą szczotki. Większość gatunków to rośliny jednopienne, ale istnieją rośliny dwupienne, w których kwiaty męskie i żeńskie są zebrane w oddzielne grona.

Owoce porzeczki to jadalne, okrągłe lub owalne jagody z małymi nasionami, zawsze o kwaśnym smaku. Kolor jest czarny, czerwony lub złoty.

Gdzie rosną porzeczki?

Gęste zarośla dzikiej czarnej porzeczki występują w wilgotnych lasach, wzdłuż brzegów rzek, jezior i bagien w Eurazji.

Uprawiane odmiany uprawiane są w Europie, częściach Rosji nadających się do ogrodnictwa, Kazachstanie i Mongolii. Niektóre odmiany czarnej porzeczki pochodzą z Ameryki Północnej.

Najbardziej odpowiednią glebę dla porzeczek uważa się za glinę czarnoziemską. Ale roślina rośnie również na innych glebach, zarówno lekkich, jak i gęstych. Najważniejsze, że miejsce jest żyzne i wilgotne.

Uwaga! Porzeczki czerwone i białe łatwiej znoszą suszę niż porzeczki czarne.

Zaleca się sadzenie krzewów w otwartym, nasłonecznionym miejscu, w odległości co najmniej 1 m, tak aby nie przesłaniały się nawzajem. Przy braku światła jagody stają się małe.

Rośliny na glebach żyznych wymagają szczególnej pielęgnacji 2-3 lata po posadzeniu. Latem podlewa się je płynnym nawozem, aby utrzymać wilgotność gleby. Równocześnie ze wstępem nawożenie gleba jest poluzowana w odległości 0,5 m od krzaka.

Rodzaje i odmiany porzeczek

Porzeczki są bezpretensjonalną rośliną, ale aby uzyskać maksymalne plony, lepiej uprawiać krzewy strefowe.

Na przykład odmiany grupy syberyjskiej, charakteryzujące się wysoką mrozoodpornością, nadają się do uprawy na obszarach o ostrym klimacie kontynentalnym: w Ałtaju, na Syberii.

Dikusha - silna, rozłożysta i samopylna, wydajna roślina, która równie dobrze znosi suszę, upał i zimno. Dobrze zakorzenia się na Dalekim Wschodzie i Syberii.

Rosja Centralna charakteryzuje się umiarkowanym klimatem kontynentalnym i zróżnicowanymi glebami. Odmiany selekcji europejskiej nadają się do uprawy roślin w takich warunkach.

Czarna porzeczka

Wcześnie dojrzewające odmiany czarnej porzeczki kwitną w maju i boją się powrotnych przymrozków. Owoce zbiera się pod koniec czerwca lub na początku lipca. Jagody mają cienką skórkę i jasny smak, dlatego nie są przetwarzane, ale spożywane na świeżo.

Odmiany średnio dojrzewające dojrzewają 2-3 tygodnie później niż odmiany wczesne. Czas ten przypada na upalne lipcowe dni, dlatego jagody smakują znacznie słodko i gęsto. Porzeczki średnio późne zbiera się od końca lipca do połowy sierpnia. Późne jagody słodszy, o grubej skórce i gęstym miąższu. Nie gniotą się w transporcie, są długo przechowywane i wykorzystywane do przetworów.

Popularne odmiany:

1. Hardy wczesne dojrzewanie Selechenskaya 2 wytrzymuje zimowe przymrozki do -30°C, dobrze znosi suszę, jest odporna na antraknozę i mączniaka prawdziwego. Jest bezbronny wobec mszyc, roztoczy i chrząszczy szklanych, dlatego należy go leczyć środkami owadobójczymi. Owocowanie rozpoczyna się w drugim roku, a po 3-4 latach można liczyć na maksymalny plon 5-6 kg z krzaka. Jagody są soczyste, o deserowym smaku: słodkie, delikatne, z lekką kwaskowatością.
   

   Seleczeńska 2
2. Porzeczka Dubrowska w środku sezonu jest odporna na mróz, samozapylająca, odporna na roztocza pączkowe. Aby ozdobić ogród, czasami sadzi się pełne wdzięku krzewy z grubą, jasnozieloną koroną. Jednak ze względu na silny wzrost krzew wymaga regularnego sadzenia przycinać. Przy odpowiedniej pielęgnacji z jednej dorosłej rośliny można zebrać do 4 kg owoców. Jagody słodko-kwaśne uznawane są za jedne z najsmaczniejszych, a soczyste liście dodaje się do zimowych przetworów.
3. Venus to jedna z najlepszych odmian średniopóźnych. Roślina dobrze znosi mrozy i bezśnieżne zimy, a latem suszę. Wenus jest niewrażliwa na antraknozę i mączniaka prawdziwego, ale atakują ją roztocza pączkowe i septoria.Odmiana jest samopylna, ale dla dobrego zbioru wymaga roślin zapylających. Owoce dojrzewają w tym samym czasie - latem zbiera się je 3-4 razy. Jeśli zostaną spełnione wszystkie wymagania agrotechniczne, plon osiąga 5 kg na krzak. Jagody są bardzo słodkie i aromatyczne, bez kwaskowatości, z klasycznym porzeczkowym posmakiem. Wynik degustacji - 5 punktów.

Czerwone Ribesy

Krzew ten nie jest tak popularny jak czarna porzeczka. Ogrodnicy wolą rośliny o dużych owocach, zimotrwalości, odporności na szkodniki i choroby. Porzeczki czerwone ogrodowe cierpią na robaki szklane, mszyce galasowe, mączniaka prawdziwego i antraknozę. Dlatego w ogrodach przydomowych bardzo cenione są odmiany odporne na te choroby i szkodniki:

1. Hodowcy wybierają średnio wczesną uniwersalną odmianę holenderską Jonkheer Van Tets., strefowy w Rosji. Roślina jest bardzo wytrzymała, odporna na mączniaka prawdziwego, rzadko atakowana przez antraknozę i roztocza pączkowe. Ze względu na wczesne kwitnienie porzeczki źle znoszą wiosenne przymrozki. Jagody dojrzewają równomiernie. Średnia produktywność dorosłego krzewu wynosi 4–6 kg. Owoc ma lekko kwaśny smak.
   

   Jonkera Van Tetsa
2. Odmiana śródsezonowa Natali odporny na choroby i szkodniki. Roślina jest samopylna, dlatego daje dobre plony (do 8–12 kg z krzaka) nawet w latach niesprzyjających zapylaniu. Korona jest gruba i rozłożysta - aby gałęzie nie łamały się pod własnym ciężarem, pod dorosłymi krzewami instaluje się podpory. W przetworach stosuje się jasnoczerwone słodko-kwaśne jagody z niewielką ilością małych nasion.
3. Dar Orła - odmiana uniwersalna o późnym okresie dojrzewania, odporna na mączniaka prawdziwego i septorię, umiarkowanie porażona antraknozą.Z powodu późnego kwitnienia jajnik prawie nigdy nie zamarza. Jagody dojrzewają nierównomiernie. Odmiana ceniona jest za wysoki plon (6–10 kg i więcej na krzak) oraz słodki, przyjemnie kwaśny smak. Wynik degustacji: 4,3 punktu.

Złota porzeczka

Ojczyzną złotych porzeczek jest Ameryka Północna. Rosyjscy mieszkańcy lata nie doceniają go i często używają go jako krzewu ozdobnego. Wiosną kwitnące porzeczki obsypane są pachnącymi żółtymi kwiatami w takiej ilości, że czasem nawet liści nie widać.

Ciekawy! Owoce uderzają różnorodnością odcieni: na sąsiednich gałęziach znajdują się jednocześnie jagody czarne, żółtawe, fioletowe, pomarańczowe i różowe. Jesienią krzewy nabierają różnorodnego żółto-czerwono-zielonego koloru. O tej porze są szczególnie piękne.

Krzew jest absolutnie bezpretensjonalny i zapuszcza korzenie w prawie każdym obszarze: w półcieniu i jasnym słońcu, na glebach lekkich i ciężkich, na równinach i zboczach. Toleruje zimowe przymrozki poniżej -30°C. Praktycznie nie choruje, jest odporny na gazy i pyły:

1. Wczesna odmiana Kishmishnaya kwitnie w maju, owocuje już w pierwszych dziesięciu dniach czerwca. W tym przypadku jagody pozostają na gałęziach do sierpnia. Owoce są niezwykle sercowate, pozbawione nasion i mają jasnopurpurową barwę. W dobrych latach z jednego krzaka można uzyskać do 10 kg jagód.
2. Nowosybirska odmiana śródsezonowa Ermak zapuszcza korzenie równie dobrze w środkowej strefie, jak i na Syberii, i wszędzie daje przyzwoite zbiory - 5–8 kg na krzak. Jest odporna na suszę i mróz. Lepiej jest sadzić krzewy w grupach: w przypadku pojedynczych roślin stopień zapylenia zmniejsza się o 20–30%. Jagody mają ciemny kolor, podobnie jak czarne porzeczki, słodko-kwaśny smak i przyjemny zapach, nietypowy dla tej uprawy.
   

   Ermak
3. Średnio-późny Shafak toleruje bezśnieżne zimy oraz jest odporna na choroby i szkodniki owadzie. Owoce dojrzewają nie wcześniej niż w połowie sierpnia. Wydajność osiąga 5–8 kg na krzak. Dojrzałe jagody o bogatym czerwono-pomarańczowym odcieniu mają typowy „porzeczkowy” słodko-kwaśny smak.
   

   Shafak

Wniosek

Porzeczki to niesamowity dar natury. Rosjanie od dawna pokochali tę bezpretensjonalną, bogatą w witaminy i bardzo smaczną jagodę. Hodowcy opracowali wiele odmian różniących się smakiem, kolorem, wielkością i szybkością dojrzewania owoców.

Krzewy strefowe zakorzeniają się równie dobrze na Uralu i Syberii, na Kaukazie i Dalekim Wschodzie, w regionie Wołgi i środkowej Rosji.